Hurrengo igandean neguko ordutegia jartzeko erlojuak ordu bete atzeratuko dira

Erik LEJARDI OLABARRIA

Urtero legez 1981tik urriko azken igande honetan erlojuek ordu bat atzera egingo dute, goizeko hiruretan ordu biak izango dira. Honek esan nahi du ordu bete gehiago izango duela igandeak. Orain normaltzat hartzen den arren, udako eta neguko ordutegien aldaketa hau ez da beti gaur egun ezagutzen den bezalakoa izan. Energiaren aurrezpenaz gain, gizakien eguneroko bizitzan eragina duela aspaldi frogatua izan da.

 

Ordu aldaketaren ideia edo ezagutza bazegoen jadanik XX. mende hasieran, baina ez zen leku guztietan egun berdinean eta ordu berdinean egiten. Adibidez, Gerra Zibil garaian Espainian ordu aldaketak bandoaren arabera egiten ziren, hau da, Nazionalek eta Errepublikarrek ez zuten sistema berbera erabiltzen. Baina gaur egun ezagutzen den moduan, ez zen egin 1974ra arte. Urte honetan hainbat estatuk, Petrolioaren krisia zela eta, eguzkiaren energia gehiago aprobetxatzea erabaki zuten, eta honen efektua nolabait gehitzeko ordutegia aldatzea erabaki zuten, horrela eguzki ordu gehiago izanez.

Urte honetan lehen aldiz egin zen arren, zazpi urte geroago legeztatu ziren ordu aldaketaren neurriak Europar Batasun osorako. 1981etik aurrera, legez eta Europar Batasuneko estatu guztiek martxoaren azken igandean aurreratu egin behar dituzte erlojuak eta urriaren azken igandean atzeratu.

 

 

 

 

Zarauzko Putzuzulo Amets Fabrikak 7 urte beteko ditu

Maider LETURIAGA ANGOITIA
 

Datorren urriaren 31ean ZarauzkoPutzuzulo Amets Fabrikak bere zazpigarren urteurrena ospatuko. Hori dela eta, Xakela Gaztetxe Asanbladak egitarau zabala eskainiko dio herriari azaroko hilabete osoan zehar. Aurtengo lema garbi izan dute zein izango den bertako kideek: "7 urte, 7 pekatu, 7 bizitza... eta eredu bakarra autogestioa". Musika kontzertuak, bazkari herrikoiak, hitzaldiak, antzerkia eta beste zenbait ekimen eskainiko dituzte; "gure helburua herrira zabaltzea da, herri guztiari begira ekimen anitzak egitea" izan ziren Xakelako kideek asanbladan esandako hitzak. Horregatik, era eta mota guztientzako ekintzak ematen saiatuko direla berretsi zuten.

Puntu garrantzitsu bezela, auzolanaren garrantzia azpimarratu zuten gaztetxeko antolatzaileek. Putzuzulo okupatu zutenean izan zuten filosofia eta ereduari jarraituz, ezinbestekotzat jo baitute auzokideen partehartzea. Honen harira, urriaren 27an Zarauzko Poligono auzoko bolatokia deia luzatu die Xakela Gaztetxe Asanbladak.

Bestetik, zenbait ikastaro egiteko aukera izango dute bertara gerturatzen direnek ere. Honela, azaroaren 13an "Olioa erregai" ikastaroa izango dute, eta azaroaren 15ean sendabelarren inguruko ikastaroa. Jakiek ere izango dute bere protagonismoa hilabetean zehar, honela hilabeteko lehen ostegunetarako duten ohiturei jarraituz jantoki beganoa izango dute bertara hurbiltzen direnek, baita etxeko zerbeza bereziak dastatzeko aukera ere. Ondoren, magia ikuskizuna eskainiko zaie afari giroa misterioz betetzeko asmoz.

"Haurrak ere gure egitarauan protagonismoa izatea nahi dugu - azpimarratu zuten asanblada kideek - horregatik, beraientzat ere egun berezia prestatu dgu antzerki eta txokolatadarekin". Bestalde, herriko musikari finenek ere urriaren 31ean euren talentua erakusteko aukera izango dute bertsio gabean; eta kantatzeko gogoz geratzen denak ere azaroaren 16an kantu afarira gerturatzeko parada ere izango du.

Kontzertuei dagokienez, honako talde hauek etorriko dira Amets Fabrikara, hurrenez hurren; Andoaingo InorenEro Ni post rock taldea eta Orioko Can't Explain taldea. Loretxu eta Fan & Go berbena taldeak; Criatura, Necesidad de Luchar, Bar Remigio eta BAF talde punk-hardcoreak; ElektroGaua festan zenbait DJ; Action Beat ingelesak eta Colin.L amerikarra, besteak beste.

Xakela Gaztetxe Asanbladako kideek, herritarrei azaroan zehar bertara gerturatzeko gonbita egin die herritarrei. "Eskaintza zabala ekarri dugu gurera, eta jende asko eta mota askotakoa gerturatzea espero dugu" esan zuten asanbladan. Esan bezela, urriaren 31ean hasiko den Putzuzulo Amets Fabrikaren zazpigarren urteurrenak azaroaren 25ean izango du bere amaiera.

Putzuzulo Gaztetxeko iazko urteurreneko irudiak

Sestaoko igeriketa eta waterpolo klubak bideo bat sortu du kide berriak erakartzeko

Gorka LOPEZ ARANTZAMENDI

Sestaoko igeriketa eta waterpolo klubak iragarki estiloko bideoa hautatu du kide berriak erakartzeko. Waterpolo taldeko entrenatzaile den Eduardo Hurtadok adierazi duenez mezua da Mi primera vez bideoa berritzaile egiten duena: “talde askok egin dute promozio bideoren bat, baina beti enfokatzen da atletak sortu eta markak hausteko gaitasunera, honetan talde lana eta esperientzia aldarrikatzen dira”. Horrez gain, bideoaren helburuak bete direla ere gehitu du Hurtadok: “klubaren etapa berria ezagutaraztea, haren kirol proiektu berria islatzea, eta estatu mailan presentzia handitzea lortu da, ekintzaren xede nagusia osatuz”.

Bideoaren aurkezpena duela bi aste egin zuten arren, harekin lotura duen komunikazio proiektu handiagoa hasi besterik ez dela egin azaldu du entrenatzaileak. “Klubaren izaera aldatu nahi da, kirol entitate hutsa izatetik heziketa barneratzaile, sozial eta emozionala sustatuz; eta horrela Euskal Herri zein estatu mailan erreferente bilakatuz” adierazi du valladolidtarrak. Hori posible egiteko, sare sozialetako presentzia handitu, ekipamendua berriztu, eta klubaren izaera indartzeari ekin diote. “Proiektu hau eskola ezberdinetan bideoaren bitartez aurkezteko asmoa ere badaukagu” esan du Eduardo Hurtadok.

Hurtado izan zen hain zuzen bideoaren ideia izan zuena. “Hasiera batean jendeak zalantzak izan zituen, baina taldeari ekarriko zizkion onurak kontuan harturik errez onartu zuten” gehitu du entrenatzaileak. Klubak argi izan zuen hasieratik itxura profesionaldun bideo bat nahi zuela, hortaz Mikel Rueda zine zuzendariarekin elkar lanean aritu ziren proiektua gauzatzeko. “Berari ere baliagarria zitzaion zerbait egitea zen ideia, baliabide gutxirekin baina emaitza onduna” adierazi du Hurtadok. Planteamenduari egokia deritzo klubaren idazkari den Beñat Lopezek: “Krisi garaia dela eta taldekide batzuk jokatzen uztekotan ere egon direla kontuan harturik, aproposa da ezer garestitu gabe kluba ezagutaraztea”.

“Vimeo, Youtube eta Facebook moduko teknologia berriek doako hedapen paregabea egiteko aukera eskaintze dute” azaldu du waterpolo jokalaria den Iban Lantxok. Klubaren sare sozial profiletan izandako presentziaz gain, proiektua bere kaxa ere zabaldu da. Izan ere, hainbat kirolari zein waterpolo iruzkingile profesionalek beren profiletan eskegitzeari ekin diote. Gainera, gehienetan beraien originaltasuna azpimarratu dutela eta poztu da Hurtado. Horrez gain, ahoz ahozko hedapena ere nabaria izan da. “Lagun gehienek Tuentin ikusi dute, eta harrera indartsua egin diote” adierazi du Asier Altuna taldekideak. Kluba existitzen zenik ez zekitenek ere gustuko izan dutela gehitu du Lantxok. Bide batez, urtero gauza berriren bat  aurkeztea “polita” litzatekeela adierazi du Hurtadok, elkarlanetik jaioa, klubaren onerako eta kanpoaldean arreta bereganatzen duena.

Bihar Zizur Txikian ospatuko den Nafarroa Oinezerako dena prest dute antolatzaileek

Liher LARRAÑAGA GABIRIA

Eguraldi txarra aurreikusita egon arren, aurten Zizur Txikian egingo den Nafarroa Oinezeko antolatzaileek dena prest dute. Festa eguna normaltasunez ospa dadin, hainbat neurri hartu ditu 2012ko Nafarroa Oinezeko antolatzaile den San Fermin Ikastolak. Aurreikuspenen artean lanak bikoiztu eta lau karpa berri jarri dituzte eta aparlaleku gune berriak antolatu dituzte. Gaur ospatutako koordinazio batzarrean antolatzaileek adierazi dutenez “jaialdia normaltasun osoz ospatuko da”.

Jaialdian ateratako irabaziekin, bigarren hezkuntzako zentrua handitzea du helburu ikastolak. 1.800 bolondres inguru ari dira jai hau behar bezala ateratzeko lanak aurrera eramaten. Guztira 5 gune egongo dira Zizur Txikia eta Zizur Handia lotuko dituen ibilbidean.

 

Jarriko dituzten lau karpa berriez gain, beste bi estalgune egongo dira. Aparkalekuak berrantolatu dituzten arren, “Nafarroa Oinezera etortzeko garraio publikoa erabiltzea” eskatu dute antolatzaileek. Iruñerrian garraio publikoan zerbitzu bereziak egongo dira eta 9etatik 21etara errefortsuak egongo direla aurreikusi da.

“Esfortzu handiak egin dira jaialdia ondo atera dadin eta jende asko ari da lanean” esan dute antolatzaileek. Hortaz, jendea animatu nahi izan dute.

Beste alde batetik, Nafarroako Gurutze Gorriak parte hartuko du beste behin ere Nafarroa Oinezeko segurtasuna bermatzeko. Osasun arreta eta urgentzia lanetan arituko da bost guneetan banatuta. Aurten, 35 bolondresek osatutako taldea izango da Zizurren. Sei anbulantzia, sendagile postua eta bestelako zerbitzuak antolatu dituzte.

Egunean zehar, Gurutze Gorriak-ek umeak ez galtzeko 10.000 pultsera banatuko ditu, galduz gero senideekin bat egiteko lana errazteko asmoz.

Gurutze Gorriak adierazi duenez, Tafallan ospatu zen 2011ko Nafarroa Oinezen 133 arreta- kasu eta larrialdi- zentruetara 5 lekualdatze egin ziren.

 

Leioako kanpuseko neutroien iturriaren lanak bertan behera geratu dira, 2013an erabakiko da proiektua bere osotasunean amaitu edo ez

Erik LEJARDI OLABARRIA

Leioako Kanpusean eraikitzen ari diren neutroien iturriaren lanak bertan bera utzi du 2013ra arte estatu espainoleko exekutiboak, eta hasierako proiektuaren zati handi bat ezeztatua gera daiteke. ESS-Bilbao-ko errektoretzak, aurreko Gobernu espainolarekin egin zuen tratua ESS (European Spallation Source) deritzonaren parte bat Leioako kanpusean eraikitzeko. Hau egitean Leioa nolabaiteko kandidatu bilakatzen zen proiektuaren zati bat ez ezik, proiektu osoa bertan sortzeko.Hau 2009an erabaki behar zen.

Leioak aukerak bazituen ere ez zuen garaipenik lortu. Ondorioz, soilik zati bat eraikitzeko aukera zeukaten Leioan. Estatu osoko 60 zientzialari garrantzitsuenak fisika aurreratuan bertan bilduta dauden arren eta jadanik 20 milioi euro inbertitu arren, gaur egungo egoera ez da duela pare bat urtekoa 180 milioi euroko proiektuarentzat. 2013ra arte lanak geldirik egongo dira, goi kontzejuak eta errektoretzak erabaki bat hartu arte.

Errektoretza hori hain zuzen euskal gobernuko partaidez osatuta dago; orain euskal hauteskundeak direnez bere karguak utzi beharra izan dute kanpaina sasoia delako. Espainiako gobernuak botere hutsune hau aprobetxa dezake proiektuaren berrantolaketa egiteko eta lehengo proiektuak sortu dituen arazoak konpondu, beste proiektu berri bat sinatuz Europako Neutroien Iturriaren goi karguekin, lehengo proiektuaren aldean txikiago izango litzatekeena.

Santutxuko Uztaldi gaztetxea utzarazi du ertzaintzak

Gorka LOPEZ ARANTZAMENDI
 

Santutxuko Uztaldi gaztetxea utzarazi zuen ertzaintzak pasadan ostiral goizean. 7:00ak aldera, heldu eta segituan, gaztetxearen pertsiana adreiluz estaltzeari ekin zioten ertzainekin joandako langileek. Uztaldiko gazteak haserre zein sumindurik agertu ziren gertatu denarekin. Izan ere, hamar urtez La Caixaren eskuetan, baina utzik egondako lokalari erabilera eman ondoren, kalean utzi dituzte bideratzeke zituzten proiektuak gauzatzeko tokirik gabe. Auzokideen artean ordea, denetariko erreakzioak egon ziren.

 

“Ez ziguten identifikatu gabe gaztetxe barruan zeuden gauzak biltzeko aukerarik eman, – salatu zuen Uztaldin ohikoa zen Naia Vivancok – eta argi dago datuok norberaren kontran erabil ditzaketela etorkizunean”. Gauza horiek auzoarenak direla, eta ez identifikatu beharreko norbanakoenak ere gehitu zuen Vivancok. Pertsiana estaltzeko lanek bi orduz iraun zuten, eta Iñigo Manuel santutxuarrak adierazi zuenez egoera baketsua baina tentsioz betea izan zen: “ertzainen jokabidea harroputza izan zen. Uztaldi aurrean zeuden gazteoi NINI deitzeaz gain, argazkiren bat atera zutenei argazkiak ateratzeari ere ekin zioten”.

Vivancok azaldu zuenez, utzarazte aginduaren berri irailaren bostean izan arren, ez zuten uste hain laster gauzatuko zenik. Hala ere, Manuelen esanetan, protokoloa prest zegoen eta pertsiana estaltzearekin batera 20:00etako manifestaldi bahimena eskatu zen. Horrez gain, 17:30etarako Basarrate plazan asanblada informatibo deialdia ere egin zen. Manifestaldian 200 - 300 pertsona inguru bildu ziren. Bilboko auzo ezberdinetako jendea joan zen horretara. Gertatutakoarekin, zein hainbat jabego pribaturekin ezadostasuna adierazteko parte hartu zuela manifestaldian azaldu zuen Joseba Ugarte moyuatarrak. “Gazte jendearen aisialdirako alternatiba ona izateaz gain, jarrera konstruktiboa sustatu eta  pijokerietatik alde egiteko aproposak dira gaztetxeak” gehitu zuen Ugartek.

  

Auzokideen artean erreakzio ezberdinak egon dira. Irailaren 28an Euskadi Directo programan, alde batetik, auzokide batek Uztaldiko gazteek enbarazu egiten ziotela adierazi zuen. Bestetik, gaztetxe ondoan kokatzen den Koloris dendako langile batek, inguruan dauden lokal gehienak utzik daudela kontuan harturik, horrelako ekimenek auzoari bizitza ematen diotela adierazi zuen.

“Kongresua inguratu” lelopean eginiko hirugarren kontzentrazioa istiluetan amaitu da berriro ere

 Liher LARRAÑAGA GABIRIA

25-S koordinadorak “Kongresua inguratu” lelopean deituriko hirugarren eguna istilu eta desalojoetan amaitu da berriz. Arratsaldea lasai igaro arren, eguneko azken orduetan Madrilgo Neptuno plaza desalojatu du poliziak, istiluka. Dena den, astearteko istiluak baino txikiagoak izan ziren azken hauek.

Gaueko 23:30ak inguruan amaitutzat eman zuten Espainiako Gobernuaren egoera salatzeko, benetako demokrazia ezartzeko eta sistema politiko berria eraikitzeko deitutako kontzentrazioa. Ordu horretatik aurrera polizia plazan gelditu zirenen aurkako kargak egiten hasi zen, ondorenetorriko zen desalojoarekin. Istiluak hiriko kaleetara hedatu ziren.

Milaka lagun bildu ziren Kongresuaren inguruan. Guztira 2 atxilotu eta 12 zauritu utzi zituzten larunbateko iskanbilek, zaurituetako bat polizia da. Asteartean 35 lagun izan ziren atxilotuak eta 64 zaurituak; azteazkenean, aldiz, 3 atxilotu egon ziren.

25-S koordinadorako kideen arabera “poliziak egun hauetan erabili duen indarkeria gehiegizkoa izan da”. “Kontzentrazio pazifistak” izan direla azpimarratu dute behin eta berriz. Aldi berean, Mariano Raxoik aldarrikatzen ez diren herritar gehiengoei errekonozimendua egin die. Honen esanetan “gehiengo hori lanean ari da, ahal duenak duen onena ematen, helburu nazionala den krisialditik ateratzeko”.

Alemanian eta Portugalen ere milaka herritar kalera atera dira murrizketen aurka protesta egitera.

Irailaren 26ko Greba Orokorra "arrakastatsutzat" baloratu dute sindikatu eta parte-hartzaileek

 Maider LETURIAGA

Krisia hasi zenetik bosgarren geldialdi orokorrerako deia luzatu zuten ELA, LAB, STEE-EILAS, ESKE, EHNE, Hiru, CGT eta CNT sindikatuetako kideek joan den asteazkenean. Egunean zehar murrizketen aurkako eta langileen eskubideen aldeko zenbait manifestazio zein ekitaldi burutu zituzten Euskal Herriko kapital zein herrietan ere. Antolatzaileek azken greba orokor hau erabat "arrakastatsutzat" baloratu zuten Euskal Herriko sektoreetan izan zuen oihartzuna ikusita.

Antolatzaileen arabera, goizean goizetik sektore industrialeko enpresen %56a zegoen geldirik. Bertoko enpresa handien artean Indar, CAF eta GKN izan ziren lehen orduetatik greban bildu zirenak hainbaten artean; baita Orkli, Irizar eta Fagor kooperatik tartean, besteak beste. Beste sektoreetan ere parte-hartze handiarekin jarraitu zuten greba orokorra.

Irakaskuntza arloan, grebak %75eko jarraipena izan zuen zentro publikoetan, eta %85ekoa haurreskoletan sindikatuen arabera. Euskal Herriko Ikastolei dagokienez gehiengoak itxi zituzten beraien ateak, eta Unibertsitateek %10era jetsi zituen bere zerbitzuak. Beste zenbait sektoretan,- Osakidetzan edo eta garraio publikoetan, esaterako-, zerbitzu minimoak eskaini zituzten egunean zehar. Sindikatuek, orokorrean, oso "eraginkortzat" jo dute zerbitzuek izan zuten jarraipena.

Mobilizazioei dagokienez, hiriburuetan deituriko manifestazioan milaka langile bildu ziren; baita sindikatuetako buruak ere "EH murrizketarik ez. Lan eta giza eskubideengatik" pankartarekin lelopean. Besteak beste, Adolfo Muñoz ELAko idazkari nagusia, Ainhoa Etxaide LABekoa eta Josu Balmaseda ESK sindikatukoak hartu zuten parten Bilboko manifestazioan.

Eguerdiko manifestazioa Iruñean

Istiluak hiriburuetan 

Iruñea eta Bilboko kaleetan, ordea, martxek ez zuten lasaitasuna gorde uneoro. Bi hiriburuetan Ertzaintza zein Polizia oldartu eta istiluen aurkako materialekin esku hartu baitzuten milaka jenderen aurrean. Gomazko pilotakin eta kolpeekin erasotuak izan ziren manifestaziora gerturatu ziren zenbait herritar. Eusko Jaurlaritzak jakinarazi duenez, guztira 19 zauritu eta 19 auziperatu zituzten egunean zehar.
 
LABek aditzera eman duenez, Greba Orokorrean polizien indarkeria eta eskubide urraketak pairatutako herritarrek mobilizazioak eta salaketa judizialak jarriko dituztela iragarri dute. Lehenengo mobilizazioa urriaren 12rako deitu dute "Barcina-Morras-Alba dimisión! Utzi bakean langileria! Gastos policiales para escuela y hospitales" lelopean 12:00etan Iruñeako Vinculo Plazatik abiatuta.

Iruñeako kaleetan polizien erasoa manifestazioan zeuden herritarren aurka